Wat is Dia de Los Muertos?
Mexico viert Dia de Los Muertos, gisteren en vandaag, maar ook eergisteren en overmorgen. Het is dus eigenlijk neit 1 dag, maar een keten van festiviteiten rondom sterven en dood.
Officieel, volgens de kalender van de kahtolieke kerk is het een viering die twee dagen duurt, namelijk 1 en 2 november. Dia de Los Muertos heeft niets te maken met Halloween. Ook al denken veel mensen dat.
Dia de Los Muertos, oftewel All saints and All Souls, wordt in de meeste katholieke landen gevierd. Het zijn dagen waarop de overledenen herdacht worden. En dat vieren doen ze in sommige landen uitbundiger dan in andere.
All Saints and All Souls wordt o.a. gevierd in Spanje, alle Latijns Amerikaanse landen en delen van de Verenigde Staten, maar ook in de Filipijnen en dus in Mexico.
Op die dagen trekt de bevolking masaal naar de kerkhoven om op de graven gaat zitten en daar twee dagen lang kadootjes uit te delen namens de doden, te eten en te drinken en herinneringen op te halen terwijl er honderden kaarsen branden. Eigenlijk is Dia de Los Muertos verweven in heel veel culturele aspecten in Mexico, de schedel en de Katrina’, het typerend beschilderde gezicht, zie je overal terug in de folklore. Het is een eerbetoon aan de manier waarop de mensen in dit land omgaan met sterven en overleden familieleden.
La Calavera Catrina, de dame van de dood, de Katrina zoals ze nu genoemd wordt, is niet de eerste koningin van het dodenrijk. die eer is weggelegd voor Mictēcacihuātl – De koninging van de Aztekische Onderwereld Chicunamictlan. Het was haar taak om over de botten van de overledenen te waken en de zielen in het hiernamaals te vergezellen.
Waar gingen die zielen dan naar toe ond er haar leiding? het is het geloof van de voorvaderen van Latijns Amerika dat de zielen een reis maken door 9 niveaus naar de dieptes van Chicunamictlan. De Azteken zagen de dood niet als iets verdrietigs, maar als onderdeel van de circle van het leven. En daarom maken de Mexicanen hedentendage nog altaren voor hun overledene met kaarsen voor licht op hun pad, voedsel voor de reis en kleine geschenken ter verpozing, dit alles samen emt de gebeden zorgt voor een welverzrogde reis onder het toeziend oog van de zoals ze nu heet Katrina.
Katrina zoals wij haar nu kennen is tijdens een cholera epidemie onstaan uit de pen van de Mexicaanse tekenaar Jose Guadalupe Posada en later vastgelegd in de beroemde en cultureel gekoesterde mural “Een droom van een zondagmiddag in Alameda Park”, door de bekende muralist Diego Rivera en zijn vrouw Frieda Kahlo.
Dia de Los Muertos is een mengeling van catholisisme en bijgeloof van de inheemse bevolking.
In mexico is de dood geen sombere aangelegenheid zoals in Nederland. met en stijfe, stille ingetogen begravenis vol droevenis en huilen, koffie en cake en dat soort minder uitbundige zaken.
In Mexico is dood, onderdeel van het leven. En doden worden actief herdacht, drie maanden na het overlijden, jaarlijks op de dag van het overlijden en elk jaar ook op Dia de Los Muertos, waarvan gezegd wordt dat de doden zich dan verbonden voelen met de levenden.
Het is een viering om te laten weten dat de dode voortleeft in kinderen en kleinkinderen, in de harten, de verhalen en in de geschiedenis van een familie of stad.
Het verdriet is er op de sterfdag, volgens de Mexicanen en in de weken van rouw die dan volgen. Maar op Dia de Los Muertos laten we de doden weten dat we ze niet vergeten zijn. Er zijn in mexico, vooral in Chiapas en Oaxaca traditionele begravenissen compleet met reuze poppen en mariachi die de stoet in feestelijk tempo naar eht kerkhof begeleiden terwijl de kist met de overledene voorop gedragen wordt door de familie of de ingehuurde kistdragers.
Voor dia de los Muertos worden de graven opgepoetst, altaren gebouwd in huizen, bloemen gelegd, vooral oranje en gele afrikaantjes zijn de bloem die in deze tijd uitbundig gebruikt wordt en overal gegeten wordt. Pan de Meurtos wordt gebakken en gedeeld.
Mexicanen dansen en zingen, thuis bij de altaren waarop foto’s van de geliefen staan of op de kerkhoven. De doden moeten weten dat ze nog steeds welkom zijn als ze terug zouden willen keren.
Een paar typische kenmerken van Dia de Los Muertos in Mexico zijn
- een dag om je folkoristische kleding uit de kast te halen en uitbundig te dragen
- je gezicht te schminken als een Catrina
- een dag om Pan de Muertos te eten
- je ziet overal oranje en gele afrikaantjes
- de festiviteiten starten rond 28 oktober en duren tot uiterlijk 6 november
- muziek, zang en dans
- het is een nationale dag in Mexico dus scholen, banken, veel kantoren en de overheid zijn gesloten.
- parades en optochten, in Mexico stad is (meestal op de zondag ervoor) voor Dia de Los Muertos een grote parade
- bloementapijten
- in bedrijven, winkels, winkelcentra zie je altaren voor beroemde personen of overleden personeel
- je koopt suikerschedeltjes voor de kinderen
- en er wordt gekookt, echt dagenlang, voor alle familie die van heinde en verre naar huis komt als ze vrij hebben om dit gezamenlijk te vieren.