Waar betaal je belasting als je in het buitenland woont?

Belasting en Nederland, het is een ingewikkeld onderwerp. Zo ingewikkeld dat als je met vragen t.a.v. Emigratie en Belasting de Belastingtelefoon 3x belt je drie verschillende antwoorden krijgt en zelfs de Belastingadviseur op zijn achterhoofd krabt.

Toch is het principe simpel. Je betaald belasting in het land waar je woont. En dan komen er 101 uitzonderingen om de hoek kijken die allemaal te maken hebben met jouw persoonlijke financiële omstandigheden, en afgesloten belastingverdragen.

Zo betaal je over je AOW bijvoorbeeld in Nederland belasting, mits je kunt bewijzen dat je dat in het buitenland betaald. En over het huis wat je in Nederland verhuurd of ander inkomen wat je in Nederland hebt betaal je in principe ook in Nederland belasting, tenzij er een belastingverdrag is en je in een land woont waar je belasting moet betalen over je wereldinkomen.

Je leest al wel dat het niet een vraag is die je 1,2,3 beantwoord en zeker als je geen belastingspecialist bent.

Wat speelt er allemaal mee in het bepalen waar je belasting betaald?

• het land waar je gaat wonen en werken en of er een belastingverdrag afgesloten is tussen Nederland en dat land
• of je in dat land belastingplichtig bent, soms ben je dat niet bijvoorbeeld door het visum waarop je daar verblijft, of de lokale belastingwet, of heft het land geen belasting
• waar je je hoofdinkomen hebt (Nederland, het buitenland, of wereldwijd)
• waar dat hoofdinkomen uit bestaat (verhuur van huis, pensioen, werk, lijfrentepolissen, rente uit sparen en beleggen enz.)
• het woonplaatsbeginsel (soms kan een deel van een bezit in Nederland belast worden en een ander deel in je nieuwe woonland)

Als je gaat emigreren krijg je van de Belastingdienst de status: “Buitenlands Belastingplichtig”, dat gebeurd automatisch op het moment dat je je uitschrijft bij de gemeente uit het BRP (lees ook: Uitschrijven in Nederland, wat zijn de gevolgen). Jouw recht op allerlei aftrekposten vervalt dan. Of je verplichting om in Nederland belasting moet betalen ook vervalt hangt af van het eventuele belastingverdrag wat Nederland heeft met het land waar jij gaat wonen en waar je “fiscale woonplaats” is.

Hoe zit dat dan als je over de aarde gaat zwerven als digitale nomade?

Ook als je geen vaste woon- of verblijfplaats hebt hangt je belastingplicht af van alles wat hierboven vermeld staat. Het kan zijn dat jij als online werker je inkomsten hoofdzakelijk uit Nederlandse klanten haalt, in dat geval blijf je in Nederland belastingplichtig, omdat je wereldinkomen grotendeels in Nederland ligt. Als je je inschrijving bij de Kamer van Koophandel behoudt na je vertrek, dan zal dat wellicht het geval zijn. Als de KvK beoordeelt dat je geen recht meer hebt op die inschrijving, of als jij besluit geen BTW meer te rekenen kan het wel eens zijn dat er een andere regeling van toepassing is. (lees ook Ben je als digitale nomade belastingplichtig?)

Keuzeopties

Toch is het niet zo zwart/wit als hierboven staat, er zijn ook keuzeopties waarbij je wel gebruik mag blijven maken van sommige van de aftrekposten die de Nederlandse Belastingwet biedt, je kiest dan fictief voor Nederland als belastingland. Maar ook dit weer is helemaal afhankelijk van het verdrag wat Nederland heeft met het betreffende land en wat in dat verdrag is afgesproken.

Als jij dus gaat emigreren en je zoekt voor jezelf de meest gunstige belastingregeling doe je er verstandig aan om te kijken naar die belastingverdragen voor je besluit naar welk land je wilt emigreren. En ook als je al weet naar welk land je gaat, dan is het verstandig de lijst met belastingverdragen te controleren en op de hoogte te zijn van de lokale belastingwet t.a.v. buitenlanders die in het land komen wonen. De lijsten met verdragen vind je o.a. op de website van de Belastingdienst (klik)

Als je ervoor kiest om je gehele (wereld-)inkomen in Nederland aan te geven, dan mag je veelal ook alle persoonsgebonden aftrekposten benutten. Maar dit moet je goed laten uitrekenen want soms is het echt voordeliger om in je nieuwe woonland over werk en inkomen (of wereldinkomen) belasting te betalen, bijvoorbeeld als zij een lager belastingtarief hanteren, of meer schijven hebben waarover Belasting berekend wordt dan dat Nederland heeft.

Wanneer is het meestal wel voordelig?

• bij inkomen waarover Nederland belasting mag heffen, bijvoorbeeld omdat het inkomen uit Nederland is of omdat het zo is afgesproken in het verdrag.
• bij een eigen woning in Nederland of in het buitenland waar je een hypotheek op hebt
• als je partner weinig of geen inkomen heeft
• als je persoonsgebonden aftrekposten in Nederland kunt benutten (ziektekosten, studiekosten, hypotheekrente aftrek, etc.).
• als je directeur bent van een B.V. of N.V.
• als je diplomaat bent
• als je grensarbeider bent

Dit keuzerecht gebruik je 1x en je kunt zonder boeteoplegging niet wisselen. Wil je toch wisselen naar een buitenlands fiscaal land, dan zal de Nederlandse Belastingdienst een boete opleggen waarbij gekeken wordt naar het inkomen over de afgelopen 8 jaar en dan loop je het risico dat je het voordeel wat je hebt genoten terug moet betalen.

Wat is je fiscale woonplaats?

Om de belastingplicht vast te stellen bepaald de Belastingdienst je fiscale woonplaats. Dit kan ook achteraf, als er bijvoorbeeld wel inkomsten is uit Nederland maar je verzuimt dit op te geven. In principe is het zo dat als je je uitschrijft uit het Basisregister je automatisch buitenlands belastingplichtig wordt, maar blijven je inkomsten in Nederland doorlopen zal de Belastingdienst een fiscale woonplaats bepaling doen.

Daar is een wet voor, de AWR, en dan artikel 4 lid 1. Bij fiscale woonplaats bepaling wordt bepaald of je nog een duurzame band van persoonlijke aard met Nederland hebt. Het zou kunnen zijn dat het eigen huis onder die term valt. Heb jij pensioen en lijfrente in Nederland en een eigen huis, ook al verhuur je dat, dan zou het zomaar kunnen zijn dat de Belastingdienst besluit dat je in Nederland belastingplichtig blijft. Omdat je een duurzame persoonlijke band hebt waaruit je financieel gewin hebt.

Het kan ook zo zijn dat een deel van je bezit bijvoorbeeld een huis of een bedrijf in Nederland belast wordt en een ander deel in het buitenland, maar dat is vaak vastgelegd in een belastingverdrag.

Het bepalen van een fiscale woonplaats is een lastige en als je deze discussie met de Belastingdienst wilt voorkomen kun je maar beter zo min mogelijk banden hebben met Nederland.

De meest simpele uitkomst

Het hoofdprincipe is: Je betaald over werk en inkomen belasting in het land waar je woont, tenzij………

Heb jij een eenvoudig financieel bestaan, dus werk-inkomen en verder geen financiële banden met Nederland in de vorm van beleggingen, AOW, pensioen, lijfrente een eigen huis (met hypotheek) wat je verhuurd, dan is het eenvoudig, dan val je onder de belastingwetten van je nieuwe woonland, of je daar dan belasting moet betalen en hoeveel hangt weer af van de lokale wetten daar. (Lees ook: Emigratiebelasting vanaf 2025?)

Het is dus raadzaam je banden met Nederland zoveel mogelijk te verbreken. En anders de voor jou zo gunstig mogelijke belastingregeling te vinden binnen het afgesproken belastingverdrag en de ruimte die dat jou biedt.

Het goed afronden van Nederland is bij emigratie heel belangrijk. In de Emigratie Winkel vind je een handleiding die het overzichtelijk maakt

---

*Disclaimer

ik ben geen belastingadviseur of expert. Ik heb onderzoek gedaan op het internet en informatie gevraagd bij een belastingadviseur over dit onderwerp om dit artikel te kunnen schrijven. Ik denk niet dat het incorrect is, maar het is bij lange na niet compleet omdat het zo complex is. Maar als jouw financiële banden met Nederland eenvoudig zijn, zoals in de laatste alinea omschreven is het niet ingewikkeld. Echter: ik ben niet verantwoordelijk voor enige (financieel) schade die door de lezer wordt geleden omdat zij op basis van dit artikel conclusies hebben getrokken die niet correct zijn. De onderzoeksplicht omtrent een persoonlijke belastingsituatie ligt altijd bij de persoon zelf en de verantwoording voor de keuzes die de persoon maakt ook. En deze verantwoording ligt nooit bij mij als schrijver van dit artikel.

Ik adviseer om bij complexe financiële situaties contact op te nemen met een erkende Belastingadviseur met ervaring in Internationale Belastingen of met een fiscalist met een internationaal werkveld.