De emigratie blues

Ik heb er zelf momenteel een beetje last van: De Emigratie Blues. Voor ik naar Mexico kwam zei ik dat een land dan zijn houdbaarheidsdatum had overschreden, maar ik begin te twijfelen aan die uitspraak. Ik denk dat het een samenloop van omstandigheden is waardoor je op een dag je bed uitkomt en denkt….mwah…….

Verhuizen naar het buitenland kent een grote mythe. En die mythe lijkt wel verstrekt te worden door ons sociale media gebruik. En ik schrijf voor jou op wat die mythe is:

Naar het buitenland verhuizen voedt een fantasie die de meesten van ons hebben – de fantasie van ontsnappen, van overnieuw beginnen, van een frisse start.
Ontsnappen van je werk, je persoonlijke situatie, de maatschappij in je moederland, ontsnappen aan onze verveling, ontsnappen aan de stad waarin we een veel te duur en hectisch leven leiden.

Sommigen ontsnappen zelfs uit de sleur van het leven van alle dag, van een relatie die de vonk heeft verloren en weer een uitdaging nodig heeft of van familie die ons (heimelijk) teleurgesteld heeft.
We willen ontsnappen aan onszelf, en emigratie is het antwoord. (lees ook 5 Redenen waarom mensen Emigreren)

Het idee is dat als we maar ergens anders meer ontspannen of opwindend zouden leven, wij ook die meer ontspannen en opwindende persoon zijn of worden die we altijd al wilden zijn en die we verloren zijn in de Nederlandse samenleving.

Het is geen wonder dat wanneer we beginnen met plannen van de emigratie we ons zo opgetogen voelen.

En je zult merken als je enthousiast praat over je plannen mensen om je heen een beetje jaloers zijn ook al zeggen ze vaak: jij liever dan ik! Diep in hun hart bewonderen ze jouw levenslust, je moed, het feit dat jij wel alles durft achter te laten en opnieuw kunt beginnen.

En als je na je emigratie de prachtige foto’s van je nieuwe leven posts op je sociale media, wil iedereen jou zijn………..voor even.

En daar zit hem denk ik de kneep:

De daad van ‘je bevrijden’ uit het gewone leven maakt jou de grote vertegenwoordiger van de geheime hoop van iedereen dat ontsnappen mogelijk is.

Jij bent het bewijs dat ook zij op een dag een beter leven kunnen hebben. En voor jullie lezers van dit blog ben ik dat bewijs.
En dat legt veel druk op je, druk om de mythe te handhaven dat naar het buitenland verhuizen het antwoord is op innerlijke ontevredenheid of dat het gras groener is aan de andere kant van de grens.

Ik herinner me de eerste keer dat ik op mijn Facebook zei dat ik neit lekker in mijn vel zat en dat ik huilend op het strand liep. De commentaren spraken boekdelen, een enkeleing stuurde een knuffel maar de meeste commentaren waren in de trant van:

• Gelukkig loop je op een prachtig strand
• Kop op, niet zo miezen, jij hebt het ware leven gekozen!?
• Bij jou schijnt tenminste de zon…….
• Enzovoorts.

En de kans is groot dat er een patroon ontstaat, want nu mag je niet laten zien dat je niet altijd 110% gelukkig bent en je fijn voelt, en een geweldig leven hebt. Als je je gestrest of onzeker begint te voelen, heb je misschien het gevoel dat het toegeven aan je zorgen anderen die enthousiast voor je zijn, in de steek zou laten. Soms begint dat al tijdens je emigratieplannen, iedere emigrant heeft wel ee dag dat hij heel onzeker is over wat hij gaat doen. En dan is er niemand die advocaat van de duivel speelt, nu ja, wellicht die ene, je ouders wellicht of je beste vriend, die niet wil dat je vertrekt en die voedt je onzekerheid in de hoop dat je blijft, die werkt niet constructief mee aan het beheersen van de spanning die opeens de overhand neemt.

In plaats die onzekerheid die je bij vlagen overvalt te tonen zou je ervoor kunnen kiezen om je angst over de verhuizing en het verwarrende van land waar je woont of gaat wonen, te onderdrukken.
Want als de dingen niet zo rooskleurig als je had gehoopt en je je down voelt, dat wil niemand weten, jij ging je hart achterna en koos geluk en een leven vol zonneschijn. Jij bent die vertegenwoordiger van al die geheime hoop……….Ja toch?

Je zou kunnen ontkennen dat je overweldigd bent. Maar het probleem met ontkende angst en genegeerde lage stemmingen is dat ze de neiging hebben te escaleren. En als ze niet worden erkend en besproken, kunnen ze leiden tot depressie. Zeker als je afscheid hebt genomen van je vangnet en sociale kringen in Nederland waar je je zo vertrouwd voelde.

(lees ook: Depressief worden na je emigratie)

De Emigratie Blues

Depressie is een groot woord, en voordat het zover is zijn er stadia waar je doorheen gaat. Ik zit momenteel in zo’n stadium. Mexico is het even niet meer voor mij, en met al mijn ervaring in integreren en verhuizen als nomade, weet ik echt niet wat ik nu moet doen. En het enigste wat ik kan doen is datgene wat ik ook altijd aan mijn klanten adviseer. Ik zorg heel goed voor mijzelf, luister goed naar wat mijn lijf en hoofd nodig hebben en neem de tijd. En ik accepteer dat “het erbij hoort” die momenten van niet senang zijn in je prachtige nieuwe leven. (lees ook: Emigreren dit zijn de valkuilen)

Afhankelijk van het stadium waarin je zit (voor en na de grote verhuizing) behandel ik een paar knelpunten en mogelijke oplossingen.

1. Het is veel verandering die in één keer gebeurt. Verandering is niet gemakkelijk, hoe erg je ook zin hebt in je verhuizing, hoeveel je ook dacht te houden van je nieuwe land en je nieuwe leven het is onvermijdelijk dat het wat stress veroorzaakt. Zelfs als je gedachten kalm zijn en je je georganiseerd voelt, kan verandering je lichaam dusdanig beïnvloeden dat je stress ervaart, waardoor de ‘vecht of vlucht’-reactie wordt geactiveerd. Om maar een klein voorbeeld te noemen: Als je van continent verandert, verander je van voedselketen. Dat klinkt raar, maar bijvoorbeeld koemelk in de Amerikas is niet hetzelfde als de koemelk op het Europese continent. En daar kun je lekker ziek van worden, en zo ook met vlees, toevoegingen aan (voorverpakt)eten, enz. Soms heb je dat helemaal niet door. Ik ben sinds ik in Mexico ben opeens lactose intolerant, dat was ik nooit. Maar ik kan er niet meer tegen en gebruik nu lactose vrije producten. Ik heb me suf gezocht naar de reden van mijn constant maag-darmproblemen. Maar toen ik via een dieetdagboek het patroon zag, en stopte met melkproducten was het onder controle. Toen ik naar Zuid-Oost Azië vertrok dacht ik te weten dat ik allergisch was voor ananas, tot ik daar per ongeluk ananas at, en ik ontdekte dat die allergie achter was gebleven in Europa. En wellicht te maken heeft met wat er gebruikt wordt om die ananas goed te houden op weg naar Nederland en niet de ananas zelf. En dan hebben we het nog niet eens gehad over hygiene, drinkwater en culturele veranderingen die stress kunnen veroorzaken zonder dat je het zelf door hebt. EN jij bent jij, ook al verandert je omgeving, en jij reageert b innen een Nederlands referentiekader op je nieuwe omgeving. Zeker in het begin.

2. Om nieuwe dingen te laten beginnen, moeten sommige dingen eindigen. Eindes hebben de neiging om ervoor te zorgen dat de geest achteruitkijkt en een romantische (vaak onrealistische) kijk op het verleden creëert die we vervolgens vergelijken met de ergste dingen die gaande zijn in het heden of de geprojecteerde toekomst. Zelfs dingen waarvan we dachten dat we ze haatten, zoals je werk, kunnen plotseling een roze tint krijgen die ons in paniek brengt over wat komen gaat. Het is niet altijd slim om achterom te kijken, Momenteel die ik dat veel te veel. Mexico is veel duurder dan ik dacht, en veel meer bureaucratisch en geautomatiseerd dan ik dacht, en ik kijk veel te veel om naar mijn zorgeloze strandleven in de veel goedkopere Filipijnen. Dat moet ik niet doen, want ook daar zijn in de 5 jaar dat ik er weg ben dingen verandert, en duurder geworden. Ik moet in het hier en nu leven en me bezig houden met de toekomst en de romantiek van mijn reisverleden hoort bij kampvuren en verhalen vertellen en past, omwille van mijn geestelijke gezondheid, niet in mijn dagelijks leven.

3. Verhuizen naar het buitenland betekent dat je wegloopt van je sociale vangnet. De meesten van ons nemen onze sociale vangnet als vanzelfsprekend aan. We kunnen zo gewend zijn om familie, vrienden en collega’s te hebben die ons begrijpen zonder vragen te hoeven stellen. We realiseren ons niet eens hoeveel steun dat ons geeft. Zelfs met online en telefoongesprekken kan die vertrouwde verbinding verzwakt aanvoelen als je in het buitenland bent, dus geen wonder dat je je (een beetje) verloren voelt. Daarbij heb je, als je ver buiten Europa verhuisd ook nog eens een tijdsverschil. Misschien gaan familie en vrienden wel naar bed als jij opstaat en leef jij al veel langer in het nieuwe jaar terwijl zij nog in het oude jaar leven. In het begin is dqt nog best wel spannend allemaal, maar naar verloop van tijd wordt het steeds lastiger plannen. En je pakt niet zomaar de telefoon omdat je iemand mist als je weet dat die persoon op zijn werk zit of op bed ligt. Je vangnet is een dun draadje geworden en je bent grotendeels op jezelf, je partner of je gezin aangewezen.

4. Je bevind je in een grote leercurve. Het kan zowel mentaal als emotioneel vermoeiend zijn om eerst om te gaan met alle dingen die gedaan moeten worden voordat je naar het buitenland gaat, waarvan je misschien nog nooit eerder te maken hebt gehad. Je visum, de verhuizing, opzeggingen, de lijst van dingen die je moet regelen lijkt soms eindeloos en vaak ben je afhankelijk van derden om de snelheid in het proces te houden. En als je met dat allemaal achter de rug hebt begint het hele circus overnieuw in je nieuwe land, plus dat je daar alles weer opnieuw moet leren, want je hele referentiekader is out of sync zeg maar. Alles wat je dacht te weten is anders. Alles wat jij “normaal” vindt, of “veilig” of “lekker” is anders. En je moet echt helemaal overnieuw beginnen. Dat is spannend, en leuk, en je wordt er zeker weten een beter mens van, maar het is niet vanzelfsprekend altijd even makkelijk. Omdat ik zoveel rondreis en nooit echt wortels heb, begin in elke keer weer opnieuw, vooral als ik voor langere tijd een huis huur.

5. Als je met een partner verhuist, kan je relatie op de proef worden gezet. Als je met een partner of een heel gezin naar het buitenland verhuist, kan het zijn dat de relatie onder druk komt te staan. Kinderen willen niet naar de nieuwe school of aarden slecht, je partner heeft het wel naar zijn zin en jij niet, of andersom. En waar jullie in je oude leven allebei je eigen vrienden hadden, hebben jullie misschien nu alleen elkaar. Hierdoor kan een of jullie beiden een kant van jezelf laten zien die de ander zou kunnen overweldigen. In positieve maar ook in negatieve zin. Je zit misschien in afwachting van je nieuwe woonplek wel letterlijk en figuurlijk de hele dag op elkaars lip.

6. Je zit nog steeds vast aan dezelfde oude jij, Als je gaat emgireren neem je gewoon jezelf mee, met al je minnelijke en minder beminnelijke eigenschappen. Het is normaal om te denken dat als je naar het buitenland verhuist, je ineens rustiger, gelukkiger, avontuurlijker beste zelf zult zijn. Maar dat is lang niet altijd het geval, je bent immers wie je bent. En verhuizen naar het buitenland kan ook je slechtere zelf triggeren, al was het maar in het begin. De waarheid die je onder ogen zult moeten zien, is dat waar je ook beweegt, je nog steeds dezelfde persoon bent, met dezelfde problemen, dezelfde emotionele triggers en dezelfde persoonlijkheid. Je hebt je misschien op een nieuwe locatie bevonden, maar je gaat dezelfde soort uitdagingen aantrekken omdat jij hetzelfde bent. Alleen die situaties spelen zich af binnen een andere matschappelijke cultuur. En dat is best lastig.(lees ook: Als je gaat emigreren neem je ook jezelf mee)

–0–

Zo, dat was wel weer genoeg depri gedoe. Herken je iets bij jezelf? Dan ga je nu verder lezen voor de oplossingen en ik lees met je mee, zodat ik ook weer even de boel op de rails krijg, want binnen blijven en me herinneren hoe leuk ik het had ik de Filipijnen en zakken vol chocolade leegkauwen is ook geen leuke manier van leven.

1. Word eerlijk over hoe je je echt voelt. Je kunt iets niet repareren als je doet alsof het niet kapot is. Probeer te benoemen hoe je je echt voelt en wat je echt van streek maakt over verhuizen naar het buitenland of over de plek waar je bent als je al bent verhuisd. Het is oké om je eenzaam te voelen e heimwee te hebben, maar het is niet okay om er in te blijven hangen. Een dagboek bijhouden is een geweldige manier om dingen tot op de bodem uit te zoeken, zonder dat anderen ons emotionele proces beïnvloeden. Als het idee om op te schrijven hoe je je echt voelt je schaamt of bang maakt, beloof dan aan jezelf om alles wat je schrijft te verscheuren, zodat je je veiliger voelt. Het kan nuttig zijn om met iemand te praten over je gevoel – maar kies iemand die luistert en niet oordeelt, niet iemand die je slechter zal laten voelen of je probeert te vertellen hoe je je voelt. (bekijk ook: Begeleiding na je emigratie

2. Wees een beetje egoïstisch. Als je probeert te doen alsof alles prima gaat omdat je anderen niet wilt teleurstellen, stop dan. Het is al moeilijk genoeg om verantwoordelijk te zijn voor ons eigen geluk, laat staan dat van de mensen om ons heen. En je geestelijk welzijn is belangrijk. Je vrienden en familie maken zich misschien zorgen om je, het is waar, maar ze zouden zich een stuk slechter voelen als je in de toekomst diep depressief zou worden of in echte problemen zou komen, allemaal omdat je je zorgen maakte om je ze niet teleur wilt stellen. Voor mij geldt dat ook, hoe graag mijn volgers ook willen zien dat hier altijd de zon schijnt en dat mijn elven 1 grote zorgeloze droom is, moet ik er ook het realisme van de kortstondige (bureacratische) nachtmerries aan toevoegen en de ook de stortbuien laten zien.

3. Blijf open. Het is gemakkelijk als je eenmaal in een nieuw land bent om in paniek te raken en ingrijpende oordelen te vellen over een plek

• Niemand hier is vriendelijk
• Ik zal er nooit in passen
• Ik word altijd afgezet
• Dit land is niet voor mij
• ik leer deze taal nooit

Dit soort ‘zwart-wit denken’ heeft de neiging om alle grijstinten in het midden die het echte leven vormen over het hoofd te zien. De waarheid is bijvoorbeeld dat er overal wel vriendelijke mensen zijn alleen jij ervaart ze even niet zo. En als je daar op focust, raak je in een cirkel en kom je ze nog maar zelden tegen. Het ergste aan zwart-wit denken is dat het ons afsluit voor nieuwe mogelijkheden en kansen. Probeer vanuit verschillende perspectieven te blijven denken. Bedenk dat je wellicht wel een vriendelijk gezicht ziet als je de kassajuffrouw groet, of de inpakker in de supermarkt bedankt voor zijn hulp. Zij kunnen zomaar het verschil maken in jouw ervaring.

4. Ga de deur uit, blijf bewegen en eet gezond. Het kan een grote inspanning lijken om op stap te gaan in een wereld die je als vreemd en misschien wel vijandig ervaart. Maar als je gaat wandelen bijvoorbeeld blijf je in beweging, je ontdekt nieuwe dingen en je houdt de dagstructuur die zo belangrijk is. Je kunt ook naar een sportschool gaan of op dansles of kooklessen gaan volgen. Als je de taal niet spreekt zijn dat prima plekken om informeel met de taal bezig te zijn. En als je gaat wandelen, of de bus pakt naar de andere kant van de stad, kun je zomaar in de verleiding komen om al het nieuwe voedsel te proberen. En zo gaat het stapje voor stapje weer de goede kant met je op. Onthoud dat een gezond dieet en lichaamsbeweging je stemmingen aanzienlijk kunnen verbeteren.

Zo ga ik elke dag een rondje lopen en dan probeer ik iets nieuws, ik ga in een museum kijken of ik eet een ijsje in een nieuwe ijswinkel. Of ik ga op de markt wat kopen of eten. Op die manier sluit ik me niet af voor het land waar ik ben of de stad waar ik ben. Ik reis natuurlijk heel veel, en mijn “probleem” is een fractie anders dan voor iemand die zich echt vestigt in een ander land en daar weer iets opbouwt. Maar door door te zetten en letterlijk vooruit te bewegen beweeg ik ook geestelijk vooruit.

6. Leef in het moment, deze dag, dit uur In het emigratie proces en het intergratie proces zijn er momenten waarop onze geest erg geobsedeerd kan raken door na te denken over het verleden en de toekomst. Neem ik de juiste beslissing voor mijn toekomst? Waarom zag ik niet hoe goed ik het had in Nederland, op mijn werk, met mijn familie? Wat gebeurt er als ik hier blijf? De geest kan zo verstrikt raken in dergelijke vragen dat het je ervan kan weerhouden om van het heden te genieten of zelfs maar te zien wat er goed gaat in het heden. We missen misschien kansen die kunnen leiden tot dingen die ons gelukkig maken. Je mag best een momentje of wat per week afdwalen, maar bedenk ook dat ons brein graag alleen de leuke kanten onthoudt en romantiseert over het verleden, en dat je de slechte kanten vaak snel vergeet.

Dus gun jezelf momenten van retrospectie en ga daar na weer naar het nu, en blijf daar, want dit, hier is het moment dat je leeft en moet beleven. Probeer ook maar 1 ingewikkeld ding tegelijk te doen, als je bijvoorbeeld tegen veel bureaucratie aanloopt of allerlei dingen meot regelen, ren niet van loket naar loket, maar plan het en doe maar 1 ding op een dag. In jouw nieuwe thuisland is het tempo en de efficiëntie wellicht niet zoals in Nederland en dat levert alleen maar frustratie op, beperk de frustratie tot een minimum en beloon jezelf als je een taak afgerond hebt.

Zoals ik al schreef, ik kijk momenteel veel te veel achterom naar mijn tijd in de Filipijnen, en dat is, hoe leuk ik het daar ook had, niet reëel. En omwille van mijn werk vergelijk ik ook nog best wel veel met Nederland, en maak ik me druk om wat er in Nederland en Europa gebeurd. Ook dat zou ik niet moeten doen. Ik dwing mijzelf om mijn gedachten te verzetten naar mijn leven hier, nu, op dit moment. En de dag van morgen.

7. Neem contact op voor hulp. Wanneer we ons down beginnen te voelen, kan het makkelijk lijken om niet met mensen te praten of veel uit te gaan, maar om ons te verbergen of af tesluiten. Soms zelfs met smoezen van ‘druk, druk, druk’ en al die andere leuke dingen die men van je verwacht maar die je eigenlijk helemaal neit doet. Als je niemand hebt om mee te praten, dan voed je je lage stemming en is de kans groot dat je blues overgaan in een echte depressie.

Je kunt een vast bel-moment inplannen met vrienden en/of familie, maar voor mij werkt zoiets niet, dat is zo geforceerd. Je wilt nu aandacht, nu praten over wat je aanvliegt, of als je in “de stemming” bent. En een bel-moment, tja…..dan zie je die vertrouwde gezichten vol hoop dat je het naar je zin hebt, jij als vertegenwoordiger van de stille hoop dat alles in de toekomst goed kan komen, en dan verval je zo makkelijk weer in de” Laat ik hen daar maar niet mee lastigvallen”-modus.

Zoek en vorm die wel voor je werkt, ook al heb je maar 1 hulplijn!

Misschien kun je lid worden van een online expat groep, of op een lokaal forum voor buitenlanders meelezen en meepraten, en op deze wijze contact leggen. Maar je kunt natuurlijk ook professionele hulp inzetten als je er zelf niet uitkomt of met een coach praten die je een duwtje in de rug kan geven en een luisterend oor kan bieden. Er zijn coaches en therapeuten online beschikbaar die in verschillende tijdszones werken en ervaring hebben met emigratie.