Emigreren naar Zuid Afrika, alles wat je moet weten

De prachtige natuur, het heerlijke klimaat en de eindeloze diversiteit die het land te bieden hebben maken Zuid Afrika momenteel tot een populaire bestemming. En er zijn mensen die na hun vakantie in Zuid Afrika helmaal verliefd zijn en met nieuwe dromen naar huis gaan. En die voorgoed willen terugkeren.

Toch is emigratie naar Zuid Afrika niet heel eenvoudig. Er is een keur aan visa vormen en de toelatingseisen zijn best hoog. het land is erg kieskeurig met wie zij toelaten en investeerders, en mensen met een specifiek beroep hebben grotere kans op een (vaste) verblijfsvergunning.

Dat is aan de voorkant van de Immigratiepagina’s van de Zuid Afrikaanse overheid vaak niet helemaal helder. Je wordt van website naar website gestuurd en elke website geeft een beetje informatie.
Ook zijn er veel misverstanden en staat er veel oude informatie op websites die emigratie naar Zuid Afrika promoten.

Een ding is zeker: Je dient goed voorbereid op pad te gaan met alle benodigde documenten uit Nederland vertaald in 1 van de officiële talen van Zuid Afrika, en ook documenten uit eventuele landen waar je tot 5 jaar geleden minstens 12 maanden bent geweest. Ook zijn er gezondheidseisen.

In dit artikel vind je links naar oofficiele websites, als Emigratie Coahc hecht ik waarde aan informatie uit de bron, die is altijd up to date en vrij van persoonlijke interpretatie en ervaring. Alle links openen in een nieuwe tab, zodat je rustig door kunt lezen hier en dan verder kunt lezen daar.

Je emigratie begint in de Ambassade van Zuid Afrika in Nederland in Den Haag en voor de details en de finesses over de visum voorwaarden en als je die eerst online wilt lezen voordat je een afspraak maakt bij de Ambassade ga je neer de websites van de Overheid van Zuid Afrika en het Ministerie van Binnenlandse Zaken (Department of Home Affairs republic of South Africa)

De visum voor Zuid Afrika in het kort: Je zult moeten aantonen dat je een belangrijke bijdrage kunt leveren aan het land, die niet persé ook door een Zuid Afrikaanse inwoner gedaan kan worden of dat je voldoet aan de investeringseisen (of financiële draagkracht als je gepensioneerd bent). Je komt pas in aanmerking voor een vaste verblijfsvergunning als je aan een aantal voorwaarden voldoet, waaronder x-jaar in Zuid Afrika wonen.

De meest eenvoudige manier om Zuid Afrika binnen te komen is door daar werk en een werkvergunning vooraf geregeld te hebben via je Zuid Afrikaanse of internationale werkgever.

Wonen in Zuid-Afrika

Zuid Afrika is niet altijd even positief in het nieuws en ook als je rondkijkt op bijvoorbeeld Youtube word je niet echt blij van wat je ziet aan corruptie, geweld, de houding van de lokale bevolking t.o.v. de blanke medemens. Maar de soep wordt niet zo heet gegeten als hij wordt opgediend. Zoals met zoveel berichtgeving gaat het vooral om specifieke gebieden. Er zijn genoeg gebieden waar je prima en prettig kunt leven. Kies gebieden uit waar meer blanken wonen, en overleg met mensen in Facebook groepen en op Fora waar de meest aantrekkelijke gebieden zijn. Zowel in als buiten de grote steden.

Binnen de grote steden kun je vaak het beste in een zogenaamde “compound” of “Sub-Division” gaan wonen, omheinde woongemeenschappen met bewaking.
Maar de meeste emigranten zullen toch wel de oost en west kust van Zuid Afrika opzoeken en daar iets willen opbouwen. Hou er wel rekening mee dat velen je voorgingen en dat de markt behoorlijk verzadigd is als het gaat om lodges, en B&B’s. Niet alleen Nederlanders vertrekken naar Zuid Afrika, je zult merken dat je in een internationale gemeenschap gaat vestigen.

Aangezien de huizenmarkt en grondverkoop in Zuid Afrika heel anders werkt dan in Nederland en er veel corruptie is waarbij jouw geld een belangrijke rol speelt en de overdracht van vastgoed een stuk minder belangrijk is voor de verkoper, is het raadzaam om met een goede makelaar het zakelijk deel af te handelen via betrouwbare advocaten en notarissen die de overdrachtspapieren en bijbehorende documentatie en wettelijke verplichtingen van de vorige eigenaar voor jou controleren.

De cultuur in Zuid Afrika

Je zult moeten omschakelen als je uit het door ambitie gedreven Nederland de Afrikaanse maatschappij binnenkomt. Alles gaat een stapje langzamer, er is heel veel bureaucratie en corruptie, en het land is niet zo modern als je in eerste instantie denkt. Alleen al voor het onderzoek voor dit artikel liep ik tegen 101 tegenstrijdigheden en achterstallig onderhoud aan van informatie en website beheer, ontbrekende pagina’s en onveilige websites van de overheid. En dat is alleen nog maar online. Van klanten weet ik dat als het eerste vakantiegevoel een beetje wegebt en je tot over je oren in die vreemde cultuur zit waar je omgekeerd racisme zult tegenkomen, je best aanpassingsmoeilijkheden kunt verwachten. En je bent opeens ver weg van alles wat vertrouwd en bekend is.

De overheid is heel formeel, de bevolking heel informeel maar soms ook weer niet en gelden er onuitgesproken regels over groeten en eten en (zakelijke) afspraken.

Maar dat alles terzijde: De Afrikaanse bevolking is ook vrolijk en goedlachs en dat geeft een heel eigen sfeer.

Hoewel je te maken zult krijgen met (omgekeerd) racisme (opeens ben jij degene die gediscrimineerd wordt) en met vooroordelen over blanken, is het mijn advies, zoals aan alle emigranten om zonder aanziens des persoons iedereen open tegemoet te treden zonder vooroordelen. Daarmee kom je altijd ver in het buitenland. Pas daarbij wel op je eigen gulheid en goedgelovigheid, stel voor je vertrekt grenzen aan waar je wel wilt helpen en waar niet. Als vuistregel hou ik aan: Geld wat ik niet kan missen, leen ik niet uit. Niet iedereen heeft dezelfde ideën rondom het woord “lening”

Klimaat in Zuid Afrika

Zuid Afrika heeft een dusdanig oppervlakte dat het in verschillende klimaatzones ligt, Vooral het noorden en midden van het land kennen een woestijn klimaat. Weinig regen en dus ook weinig vegetatie.

In het Oosten en langs de kust vind je een zeeklimaat met een gematigd savanneklimaat. En dat zijn de meest aangename gebieden om te wonen. Grofweg zegt men dat Zuid Afrika een sub tropisch klimaat heeft.

Hou er rekening mee dat alle seizoenen tegenovergesteld zijn van Nederland. Winter in Nederland is zomer in Zuid Afrika, je bent immers op het Zuidelijk halfrond. Januari is dan met gemiddeld 30ºC de warmste maand van het jaar. De koudste maand, juli, geeft gemiddeld 19ºC, beetje afhankelijk dus van waar je zit in welke klimaatzone.

De Zuid Afrikaanse keuken

In Zuid-Afrika vindt u gerechten die zijn beïnvloed door de inheemse bevolking, samen met de Nederlanders, Fransen, Indiërs en Maleisiërs en als zodanig biedt het een levendige keuken die het gehemelte zeker zal prikkelen.

Gerechten die je een keer moet hebben geprobeerd zijn

• Biltong en Droewors
• Boerewors
• Kaapse Maleis Curry
• Malva pudding
• Chakalaka & pap
• Konijnen chow

En natuurlijk de overbekende bobotie en de uitgebreide braai.

Kosten van levensonderhoud in Zuid Afrika

Je krijgt ongeveer 20 Rand voor 1 Euro. Je kosten voor levensonderhoud klinken duur, maar gaan fors naar beneden.
Te beginnen met huisvesting, ga uit van een prijs van omgerekend ongeveer 100.000 Euro voor een stuk land met een woonhuis in een expat gebied. (Waar de prijzen vaak hoger zijn dan in een lokaal gebied, zoals overal in de wereld)

Uiteraard geldt. ook in Afrika dat wonen op het platteland goedkoper is dan in de stad of in stedelijke gebieden en dat je het net zo duur kunt maken als je zelf wilt.

Als je in een restaurant gaat eten ga dan uit dat je per persoon ongeveer 10 euro per maaltijd kwijt bent. Afhankelijk van hoeveel je drinkt.
Een cappuccino kost ongeveer 1,75 en een fles water van 5 liter kost 1 euro tot 1,50.

Een huurauto kun je huren vanaf 30 euro per dag. En Uber pak je voor een ritje van 5 kilometer voor ongeveer 2 euro.

Toch is niet alles goedkoop, in de supermarkten zullen prijzen als je het omrekent naar Euro’s een feestje van herkenning zijn.

Gezondheidszorg in Zuid Afrika

In ziekenhuizen moet je bij binnenkomst aantonen hoeveel inkomen je hebt en je betaald naar draagkracht.
Maar de overheid wil ervoor zorgen dat alle burgers en inwoners van Zuid-Afrika, ongeacht hun sociaal economische status, toegang hebben tot hoogwaardige gezondheidsdiensten van zowel de publieke als de private sector, waardoor financiële belemmeringen voor toegang tot gezondheidszorg worden weggenomen.

Dit lees je op de website van de overheid, en naar de letter van de tekst zou dit betekenen dat ook jij als inwoner van Zuid Afrika recht hebt op overheidszorg. Echter, op een andere website wordt er alleen gesproken over “Zuid Afrikanen”.

Ik vond over buitenlanders en gratis gezondheidszorg in Zuid Afrika het volgende artikel wat het redelijk uitlegt (klik)

Dit artikel haalt er een andere wet bij en geeft aan dat er een grijze ruimte is ontstaan in de wetgeving over de gezondheidszorg en de rechten van de buitenlanders. Vanuit mijn reiservaring in andere landen weet ik dat het daardoor in de praktijk per ziekenhuis/stad/streek kan verschillen. En soms zelfs per arts die je gaat behandelen.

Waar je op moet letten is dat dit alleen geldt voor overheidsklinieken en niet voor de private gezondheidszorg. Als je opgepikt wordt door een ambulance zul je omdat je een buitenlander bent in eerste instantie naar een privé ziekenhuis gebracht worden.
Je betaald voor de zorg in Zuid Afrika altijd achteraf, maar er kan zorg geweigerd worden als men vermoed dat je niet draagkrachtig bent of omdat je een negatieve of openstaande betalingsgeschiedenis hebt.

De ziektekosten verzekering heet NHI, National Health Insurance en hier kun je er meer over lezen (KLIK)

Bankieren in Zuid Afrika

Om een Zuid-Afrikaanse bankrekening te kunnen openen heb je een bewijs van maandelijkse inkomsten nodig (salarisstrook en garantie van je werkgever dat ze elke maand een bepaald bedrag aan je uitkeren) en een bewijs van waar je woont (een huurovereenkomst op jouw naam of rekening voor vaste lasten bijvoorbeeld).

Bankieren in Zuid Afrika is net als in Nederland. Er zijn kosten verbonden aan de bankrekening per maand en per transactie. De kosten liggen alleen wat hoger. Voor overboeken van en naar Zuid Afrika gelden net als in Europa invoerrechten voor valuta en uitvoerrechten en regelgeving. En alle internationale transacties lopen via de SARB, (South African Reserve Bank) en alle in- en uitgaande transacties worden geregistreerd.

Als je in Zuid-Afrika wilt investeren en je moet hiervoor een flink geldbedrag van A naar B verhuizen, dan moet je hiervoor een aanvraag indienen bij SARB. Je krijgt dan een code, met die code kun je het geld ook eventueel weer het land uit boeken, zonder deze code zal je transactie geweigerd worden.

Als je een bankrekening opent controleer dan of er internet bankieren beschikbaar is en of de App in jouw (Europese) play-store beschikbaar is, dit geldt vooral voor Apple gebruikers, je kunt namelijk niet zomaar je iCloud account overzetten naar een ander land, dan verlies je al je aankopen. je blijft dus in de Europese iStore. (lees ook: Een bankrekening openen in het Buitenland)

Zuid-Afrikaanse rekeningen hebben geen IBAN-code, maar wel een swift/BIC-code. Vanuit Zuid-Afrika geld overmaken naar Nederland is lastig zo niet onmogelijk als je geen vaste verblijfsvergunning hebt. En de kosten zijn enorm hoog.

Een paar tips voor je emigratie naar Zuid Afrika

• Lees je goed in over het gebied waar je naar toe gaat en blijf sceptisch, maar open minded, wat de 1 ziet of ervaart hoeft niet voor iedereen te gelden dat geldt ook voor veiligheid, wat vaak iets heel anders is dan alleen maar criminaliteit. (Lees ook: Veiligheid en Emigratie)
• Wil je in toerisme gaan werken of een bedrijf opzetten in het toerisme controleer dan de collega’s op bezettingsgraad en op concurrentie, je wilt wel geld verdienen en een bedrijf beginnen waar niemand op zit te wachten is zonde van je investering.
• Zorg dat je alles rondom je visum en eventuele werkvergunning goed in Nederland hebt geregeld, je kunt dit sinds 2014 alleen doen vanuit het land van herkomst, dus het land waar je een paspoort van hebt.
• Zorg ook dat je alle documenten in 1 van de officiële talen van Zuid Afrika hebt laten vertalen, Nederland is GEEN officiële taal meer van Zuid Afrika.
• Reis jij alleen met minderjarige kinderen (tot 18 jaar) naar Zuid Afrika, lees dan de voorwaarden. De regels zijn sinds 2015 aangescherpt (Lees ook: Emigreren met Kinderen)
• Leg contacten met andere Nederlanders in Zuid Afrika, samen sta je sterker en de kennis van de 1 is het gewin van de ander, of schakel iemand in die verstand heeft van het emigratie proces en het opstarten vaan een bedrijf in dit land.
• Fooien geven is onderdeel van de cultuur je geeft ongeveer 10% fooi in restaurants en ook de man van de parkeerplaats en de inpakker in de supermarkt stop je wat kleingeld toe. Niet verplicht natuurlijk, maar de mensen die afhankelijk zijn van de aanvulling op hun salaris door fooien waarderen het enorm.
  Wordt er bij het tanken ook extra service verleend, zoals bandenspanning controleren of ramen schoonmaken geef je 5 of 10 rand fooi.
• Voor sommige buitengebieden is het verplicht om een yellow fever vaccinatie te hebben. Maar ook als je een transfer hebt in een yellow fever risico gebied. Anders mag je Zuid Afrika niet in reizen.
  Informatie hierover kun je krijgen bij de Nederlandse GGD.

Ben jij van plan Nederland voorgoed te verlaten? Dan is dit boek een must!